ΠΩΣ ΜΕΤΡΗΣΕ ΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΤΗΣ ΓΗΣ Ο ΕΡΑΤΟΣΘΕΝΗΣ

  Είναι πραγματικά αξιοθαύμαστος ο πλούτος γνώσεων που μας χάρισαν οι αρχαίοι Έλληνες και καθοριστικός σε μεγάλο βαθμό για την εξέλιξη του ανθρώπινου πολιτισμού στη διάρκεια των αιώνων.Οι αρχαίοι Έλληνες ως ανήσυχα πνεύματα που ήτανε, ασχολήθηκαν με την αστρονομία και κάπως έτσι ανέπτυξαν την Γεωμετρία σε μεγάλο βαθμό.Ένας απ'αυτούς ήταν και ο Ερατοσθένης ο Κυρηναίος.
Ο Ερατοσθένης γεννήθηκε στην Κυρήνη μια περιοχή της σημερινής Λιβύης, έκανε τις σπουδές του στην Αθήνα και στην Αλεξάνδρεια όπου και έζησε το υπόλοιπο της ζωής του και το 236 π.Χ. ορίστηκε βιβλιοθηκάριος στην περίφημη βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας.Ο Ερατοσθένης έζησε από το276π.Χ μέχρι το 194π.Χ. διαδεχόμενος κατά κάποιο τρόπο τον Ευκλείδη ο οποίος επίσης έζησε  στην Αλεξάνδρεια.

Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΑΙ ΑΚΤΙΝΑ ΤΗΣ ΓΗΣ

Ο Ερατοσθένης υπέθεσε ότι ο Ήλιος βρίσκεται τόσο μακριά που οι ακτίνες του είναι στην ουσία παράλληλες όταν πέφτουν στη Γη και με βάση τους χάρτες ότι η Αλεξάνδρεια με τη Συήνη βρίσκονται στον ίδιο μεσημβρινό.Από μαρτυρίες ταξιδιωτών έμαθε ότι την ημέρα του θερινού ηλιοστασίου το φως του Ήλιου φώτιζε τον πάτο ενός βαθιού πηγαδιού στη Συήνη της Αιγύπτου.Με άλλα λόγια εκείνη τη στιγμή ο Ήλιος ήταν ακριβώς στην κατακόρυφη κατεύθυνση.Την ίδια ώρα στην Αλεξάνδρεια με τη βοήθεια του αστρολάβου παρατήρησε ότι οι ακτίνες του Ήλιου σχημάτιζαν με την κατακόρυφη διεύθυνση γωνία περίπου 7 μοιρών.Ο Ερατοσθένης συμπέρανε πως η Συήνη και η Αλεξάνδρεια πρέπει να χωρίζονται από 7/360=1/50 ενός μεγάλου κύκλου της Γης.Έπειτα ανέθεσε σε επαγγελματίες βαδιστές να μετρήσουν την απόσταση Αλεξάνδρειας-Συήνης και από τους υπολογισμούς βγήκε η απόσταση αυτή γύρω στα 787,5 χιλιόμετρα.Έτσι η περιφέρεια της Γης θα ήταν 787,5x50=39.375 χιλιόμετρα.Από τον τύπο για την περιφέρεια ενός κύκλου C=2πR όπου R είναι η ακτίνα του κύκλου,δηλαδή της Γης στη συγκεκριμένη περίπτωση λύνοντας ως προς R βρίσκουμε R=6.270 χιλιόμετρα.

Σήμερα την εποχή των δορυφόρων,των λέιζερ και των υπερυπολογιστών γνωρίζουμε ότι η περιφέρεια της Γης κατά μήκος ενός μεσημβρινού που διέρχεται απ'τους πόλους είναι 39.942  χιλιόμετρα και το μήκος περιφέρειας του Ισημερινού είναι 40.074 χιλιόμετρα.Κοιτάζοντας τα νούμερα αντιλαμβανόμαστε πόσο κοντά έπεσε με τη μέτρησή του ο Ερατοσθένης(μόλις 1% έξω).
http://www.youtube.com/watch?v=AF99dqI_xok Αυτό είναι ένα πολύ ωραίο βίντεο του Carl Sagan για τον Ερατοσθένη!


Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΛΟΜΒΟ
   Μεταγενέστεροι φυσικοί φιλόσοφοι όπως αποκαλούνταν εκείνη την εποχή θέλησαν να μετρήσουν και αυτοί την περιφέρεια-ακτίνα της Γης.Ένας απ'αυτούς ήταν ο Ποσειδώνιος ο Ρόδιος ο οποίος ενώ με βάση την αρχική του μέτρηση είχε έρθει σε ίδιο αποτέλεσμα με τον Ερατοσθένη έπειτα άλλαξε γνώμη και βρήκε την ακτίνα της Γης ίση με 4.500 χιλιόμετρα,δηλαδή πολύ μικρότερη απ'τη πραγματικότητα.Αυτή την τιμή για την ακτίνα της Γης  καθιέρωσε ο Πτολεμαίος στα βιβλία του και αυτό πίστευε ο κόσμος μέχρι και την Αναγέννηση.Έτσι στις υδρόγειες σφαίρες εκείνης της εποχής η Ευρώπη, η Ασία και η Αφρική κάλυπταν όλη την επιφάνεια της Γης χωρίς να αφήνουν χώρο για άλλη Ήπειρο.

Με βάση αυτούς τους χάρτες ο Κολόμβος συμπέρανε ότι η Ινδία απείχε από τα Κανάρια Νησιά μόλις 6.300 χιλιόμετρα αντί 28.000 στη πραγματικότητα.Έτσι ξεκίνησε το ταξίδι του προς τα δυτικά που πίστευε ότι θα έφτανε αρκετά σύντομα στην Ινδία.Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αν ο Κολόμβος ή οποιοσδήποτε άλλος γνώριζε την πραγματική απόσταση δεν θα ξεκινούσε ένα τόσο μακρινό και επικίνδυνο ταξίδι με τα καράβια της εποχής.